Έχοντας κάνει διακοπές σε δεκάδες νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου και παρακολουθώντας τα τελευταία δύο χρόνια το ελληνικό καλοκαίρι να γίνεται απλησίαστο (από άποψη κόστους), ήμουν από εκείνους που εξέταζαν όλο και περισσότερο το εξωτερικό ως επιλογή για τις διακοπές του Αυγούστου.
Ωστόσο όσο διάβαζα για τη Χίο, τόσο πειθόμουν να δώσω ακόμα μια ευκαιρία στο “ελληνικό καλοκαίρι” και να επενδύσω την πολύτιμη άδεια που είχα την εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστου στο μαστιχονήσι. Δικαιώθηκα, καθώς το ταξίδι στη Χίο, στο νησί της μαστίχας, των περιβολιών και των μεσαιωνικών χωριών, αποδείχθηκε μια μοναδική ταξιδιωτική εμπειρία.
Όλη η νότια Χίος “μυρίζει” μανταρίνι και μαστίχα
Δεν υπάρχει περιοχή της Ελλάδας που να μην έχει πεντανόστιμα τοπικά προϊόντα, αλλά τα αγαθά που παράγει η γη της Χίου είναι τόσο ιδιαίτερα και χρησιμοποιούνται με πολύ εμπνευσμένους τρόπους στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.
Στη Χίο δοκιμάσαμε -και ακόμα ονειρευόμαστε- τα κωκ μαστίχας στο ζαχαροπλαστείο Perfect στα Αρμόλια, το παγωτό μαστίχα-κανταϊφι και το σορμπέ μανταρίνι στον Κρόνο στη Χίο και το τσουρέκι του Περρή με γέμιση σοκολάτα στο λιμάνι. Αλλά και τους λουκουμάδες με σιρόπι αγαύης και μαστίχα στον Κανέλλο στα Μεστά, το κοκτέιλ με μαστίχα και μανταρίνι στο Μουσείο της Μαστίχας, ακόμα και το… ελαιόλαδο με μαστίχα στο εστιατόριο Βραδύπους στο Κάστρο της Χίου!
Όπου κι αν πηγαίναμε δε χάναμε ευκαιρία να δοκιμάζουμε όλες τις πρωτότυπες συνταγές που έχουν σκαρφιστεί οι Χιώτες με βάση τα τοπικά προϊόντα. Και κάθε φορά που περνούσαμε μέσα από τα Μαστιχοχώρια “κλέβαμε” και μια-δυο σταγόνες μαστίχας από τους κορμούς των μαστιχόδενδρων που βρίσκονταν πάνω στον δρόμο!
Βέβαια εκτός από τις γευστικές δοκιμές, η περιήγηση στον κόσμο της μαστίχας και των εσπεριδοειδών δε θα ήταν ολοκληρωμένη χωρίς να κάνουμε μια βουτιά στην ιστορία της παραγωγής τους μέσα από δύο μουσεία:
Το Μουσείο της Μαστίχας: το καμάρι του νησιού, ένα υπερσύγχρονο και διαδραστικό μουσείο μέσα σε μια κατάφυτη από μαστιχόδεντρα περιοχή που αγναντεύει τα μαστιχοχώρια από ψηλά. Αφού περάσετε την είσοδο, όπου θα ακούσετε έναν συγκινητικό σχινιάτικο (τραγούδι της μαστίχας), θα μάθετε τα πάντα για την παραγωγή της μαστίχας που είναι προϊόν ΠΟΠ από το 1997 και τις ευεργετικές ιδιότητές της (το 2015 αναγνωρίστηκε από τον ΕΟΦ ως φυσικό φάρμακο για τα δυσπεπτικά και δερματικά προβλήματα). Αλλά και για τα προνόμια που παραχώρησε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στη χιακή κοινωνία και την επακόλουθη άνθηση της αστικής τάξης, τη ζωή στα Μαστιχοχώρια και τη λαμπρή πορεία της τσίχλας ΕΛΜΑ.
Το Citrus Museum (Perivoli Cafe): ένα μικρό μουσείο σε ένα παλιό αρχοντικό που είναι χτισμένο με τη χαρακτηριστική κόκκινη θυμιανούσικη πέτρα μέσα σε ένα παλιό περιβόλι. Δείτε οπωσδήποτε το 20λεπτο βίντεο που αποπνέει νοσταλγία για την ένδοξη ιστορία του Κάμπου και καθίστε για έναν καφέ μέσα στο περιβόλι (κάποια βράδια του καλοκαιριού εκεί στήνεται και υπαίθριος κινηματογράφος!)
Αν θέλετε να δείτε πώς παράγεται και να δοκιμάσετε το αυθεντικό λικέρ μαστίχας, που γευστικά δεν έχει καμία σχέση με αυτά που έχουμε συνηθίσει να πίνουμε στα μπαρ και να αγοράζουμε στο σούπερ μάρκετ, μπορείτε να επισκεφθείτε το αποστακτήριο Ψυχή. Εκτός από το λικέρ τους που είναι 100% απόσταξης φυσικής μαστίχας Χίου, θα δοκιμάσετε και premium παραδοσιακό ούζο και τσίπουρο και μπορείτε να αγοράσετε και μερικά μπουκάλια για το σπίτι σε πολύ καλές τιμές.
Χιώτικη κουζίνα και σε όχι “τουριστικές” τιμές
Τα χιώτικα προϊόντα δεν περιορίζονται στη μαστίχα και τα εσπεριδοειδή. Περιλαμβάνουν το διάσημο τυρί μαστέλο, τα χερίσια μακαρόνια, τα ξυλάγγουρα, πολλά παραδοσιακά γλυκά και αποστάγματα και η λίστα συνεχίζεται. Αν η ακτοπλοϊκή σύνδεση με το νησί ήταν καλύτερη, η Χίος θα μπορούσε να είναι ένα από τα κορυφαία foodie destinations στην Ελλάδα και με πολύ χαμηλές τιμές, που δύσκολα βρίσκεις πλέον σε νησί. Οι επιλογές φαγητού είναι πολλές, κάθε χωριό έχει τις νοστιμιές του και παρακάτω σας προτείνω τα δικά μου αγαπημένα από αυτά που πρόλαβα να δοκιμάσω.
Φάμπρικα στη Βολισσό: παραδοσιακό ταβερνάκι σε ένα πολύ γραφικό χωριό της βόρειας Χίου. Μέσα σε μια πανέμορφη και ήσυχη αυλή δοκιμάσαμε για αρχή φρέσκο ψωμί από τον ξυλόφουρνο του χωριού, χωριάτικη σαλάτα με φέτα ντόπιας παραγωγής και μεζέδες χειροποίητους (με highlight τα παστουρμαδοπιτάκια). Τα κρέατα που δοκιμάσαμε, η κοκκινιστή κατσικούλα με πατάτες και μακαρόνια και το μπιφτέκι γεμιστό με μαστέλο Χίου, ήταν όλα πεντανόστιμα, αφού η οικογένεια έχει και δική της φάρμα και η ποιότητα είναι εγγυημένη. Όμως αν θέλετε να γευτείτε τις νοστιμιές της Φάμπρικας βιαστείτε γιατί η φιλόξενη και πάντα χαμογελαστή ιδιοκτήτρια, Σοφία, μας ενημέρωσε ότι σε καναδυό χρόνια το ταβερνάκι θα κλείσει λόγω συνταξιοδότησης (εμείς το επισκεφθήκαμε τον Αύγουστο του 2023).
Βραδύπους στο Κάστρο της Χίου: μέσα στα πέτρινα τείχη του Κάστρου της Χίου που χτίστηκε τον 10ο αιώνα από τους Βυζαντινούς βρίσκεται αυτό το γαστρονομικό διαμάντι. Και μόνο η τοποθεσία χαρίζει μια εμπειρία μοναδική στον επισκέπτη: τα χαλάσματα ενός παλιού σπιτιού προσφύγων από τη Σμύρνη και ενός φούρνου έχουν μετατραπεί στην αυλή ενός “δημιουργικού μεζεδοποτείου”, όπως το αποκαλούν οι ιδιοκτήτες του. Χρησιμοποιώντας τοπικά προϊόντα της Χίου και των γύρω νησιών με τον πιο εμπνευσμένο τρόπο ο συνιδιοκτήτης και σεφ του εστιατορίου Στέλιος Τσάκος έχει παντρέψει τέλεια την παράδοση με τη σύγχρονη κουζίνα. Τα πιάτα που απογείωσαν τους γευστικούς μας κάλυκες ήταν οι ντοματοκεφτέδες με φέτα και κρέμα μελιτζάνας (οι καλύτεροι που έχουμε δοκιμάσει ποτέ), οι γαρίδες με τραχανά Χίου και μπαλίτσες παναρισμένης φέτας και -προς έκπληξη μας- η χωριάτικη σαλάτα με ντομάτα μπουρνέλα, ξυλάγγουρο Χίου, καπνιστή φέτα Μυτιλήνης, σταφύλι, ελιά θρούμπα Θάσου, κρίταμο Χίου, βασιλικό και ελαιόλαδο με ντομάτες σε ζύμωση.
Το Αστέρι στα Αυγώνυμα: Σε αυτήν την ταβέρνα, την οποία μας πρότειναν όλοι οι ντόπιοι και στην οποία αξίζει να κλείσετε τραπέζι στο μπαλκόνι το ηλιοβασίλεμα, δοκιμάσαμε το ζουμερό κρασάτο χοιρινό συνοδευόμενο από τα παραδοσιακά χιώτικα χερίσια μακαρόνια, το κλέφτικο από φιλέτο μπούτι κοτόπουλο και τη δροσερή σαλάτα “Αστέρι”. Όλα πεντανόστιμα και σε πολύ καλές τιμές που σου επιτρέπουν να δοκιμάσεις πολλά πιάτα από τον κατάλογο.
H Γωνιά στη Χίο: σε αυτό το ουζερί, πάνω στον παραλιακό δρόμο, θα φάτε πολύ φτηνά θαλασσινά την ώρα που θα χαζεύετε δίπλα σας τα πλοία της γραμμής να κάνουν μανούβρα για να δέσουν στο λιμάνι. Τα must σε αυτό το μαγαζί είναι το μαστέλο με μαρμελάδα ντομάτας και η μελιτζάνα ψητή με φέτα και ντομάτα.
O Μύλος στον Άγιο Γεώργιο Συκούσης: Και σε αυτό το ταβερνάκι αξίζει να κλείσετε τραπέζι στο μπαλκονάκι του που έχει θέα στον Κάμπο. Τα πιάτα που μας άρεσαν περισσότερο ήταν τα γιαπράκια (ντολμαδάκια), οι χειροποίητες τυροκροκέτες και το κέρασμα γιαούρτι με γλυκό του κουταλιού στο τέλος.
Κανέλλος στα Μεστά και Άχνη και Κανέλα στη Χίο: στη Χίο οι λουκουμάδες είναι must! Μη φύγετε από το νησί χωρίς να δοκιμάσετε στα Μεστά τους αλμυρούς λουκουμάδες του Κανέλλου με ντομάτα, φέτα και δυόσμο και στον παραλιακό δρόμο της Χώρας τους γλυκούς λουκουμάδες στην Άχνη και Κανέλα με -τι άλλο;- μέλι, άχνη και κανέλα!
Βρες εδώ τα πιο οικονομικά αεροπορικά εισιτήρια για Χίο!
Θα κάνετε village hopping στα μεσαιωνικά χωριά της Χίου
Αν κάποιος μου ζητούσε να διαλέξω μόνο ένα-δύο χωριά για να προτείνω, θα δυσκολευόμουν, καθώς όλα έχουν κάτι το ιδιαίτερο να αφηγηθούν. Μεσαιωνικά καστροχώρια, χωριά-φαντάσματα, στενά σοκάκια και σπίτια με σκαλιστά σχέδια – τα γραφικά χωριουδάκια είναι δεκάδες, αλλά θα αναφερθώ σε αυτά που μας εντυπωσίασαν περισσότερο.
Μεστά: το πιο εντυπωσιακό μεσαιωνικό καστροχώρι του νησιού το οποίο έχει παραμείνει αναλλοίωτο στον χρόνο και θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το σκηνικό μεγάλης χολιγουντιανής παραγωγής. Το εντυπωσιακό μαστιχοχώρι είχε κτιστεί για αμυντικούς σκοπούς μέσα σε τείχη, για αυτό και έχει μόνο πέντε εισόδους-εξόδους και όλο το χωριό είναι ένας μεγάλος λαβύρινθος με σοκάκια, που πολλές φορές οδηγούν σκόπιμα σε αδιέξοδο.
Πυργί: άλλο ένα μαστιχοχώρι, το οποίο πρέπει σίγουρα να επισκεφθείτε στο ταξίδι σας στη Χίο. Είναι διάσημο για τα πυργούσικα σκαλιστά σχέδια, τα λεγόμενα “ξυστά”, τα οποία κοσμούν σχεδόν όλα τα κτίρια του χωριού. Πάνω σε μαύρο επίχρισμα έχει απλωθεί λευκή μπογιά, η οποία στη συνέχεια έχει σκαλιστεί για να αποκαλύψει τα μαύρα σχέδια (σύμφωνα με ντόπιους η διαδικασία γινόταν… με πιρούνι!). Αν βρείτε διαθέσιμο σε κατάστημα με σουβενίρ, αγοράστε οπωσδήποτε και ένα ξυστό σε καδράκι για το σπίτι.
Παλαιά Ποταμιά: εγκαταλελειμμένο χωριό της βόρειας Χίου που είχε πάρει το όνομά του από τους χειμάρρους στην περιοχή. Χτισμένο μέσα σε μια χαράδρα ήταν πλήρως προστατευμένο από τις επιθέσεις αλλά η δύσκολη πρόσβαση δυσχέραινε την καθημερινότητα των κατοίκων και την ανάπτυξη του χωριού που ήταν πλήρως απομονωμένο. Λόγω των δυσκολιών, το 1970 ο δάσκαλος του χωριού επινόησε ένα μύθευμα με στόχο να λάβει χρηματική ενίσχυση ώστε να μετοικήσει το χωριό: ότι οι μόλις δύο ώρες που φώτιζε ο ήλιος το χωριό λόγω της θέσης του ευνοούσε την εμφάνιση της φυματίωσης που θέριζε εκείνη την εποχή. Το χωριό τελικά μετοίκησε ολόκληρο δύο χιλιόμετρα πιο νότια, όπου και ιδρύθηκε η σημερινή Νέα Ποταμιά.
Την πρώτη μέρα που το επισκεφθήκαμε είχε τον απόκοσμο αέρα της εγκατάλειψης και ενός μέρους-φαντάσματος που αποκαλυπτόταν σιγά σιγά καθώς κατεβαίναμε τη χαράδρα. Όμως ξαναπήγαμε και την επόμενη ημέρα, το βράδυ της 17ης Αυγούστου, για να ζήσουμε μια μαγική εμπειρία: το απόκοσμο σκηνικό είχε αντικατασταθεί από μια μεγάλη γιορτή που διοργάνωσαν οι κάτοικοι της Νέας Ποταμιάς. Ακούσαμε αφηγήσεις κατοίκων της Παλαιάς Ποταμιάς (εκεί μάθαμε και τον πραγματικό λόγο μετοίκησης του χωριού), μουσική με βραζιλιάνικα κρουστά, παραδοσιακά τραγούδια και χορέψαμε χιώτικο μπάλο, έναν ζευγαρωτό νησιώτικο χορό.
Ανάβατος: αποκαλείται και ως ο “Μυστράς του Αιγαίου” και από την παρακάτω φωτογραφία θα καταλάβετε γιατί. Αξίζει να δείτε από κοντά το χωριό αυτό που ήταν ο τόπος όπου έλαβε χώρα το “χιώτικο Ζάλογγο” στη Σφαγή του 1822 και επλήγη και από τον σεισμό του 1881 που γκρέμισε πολλά από τα σπίτια. Σήμερα έχει ένα καφενείο-ταβέρνα και μία μόνιμη κάτοικο, ενώ κατοικούνται τα Σαββατοκύριακα και περίπου 20-30 ακόμα σπίτια.
Παλιό Λεπροκομείο: η βόλτα στα εγκαταλελειμμένα χωριά της Χίου δε θα είναι ολοκληρωμένη χωρίς μια επίσκεψη στο παλιό λεπροκομείο κοντά στο χωριό Βροντάδος (θα το βρείτε στο Google Maps ως “Λωβοκομείο Χίου”). Σε μια πευκόφυτη έκταση βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του μακροβιότερου λεπροκομείου της Ελλάδας που ιδρύθηκε το 1378 από τους Γενοβέζους και λειτούργησε για σχεδόν έξι αιώνες. Είναι ένα μέρος που θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα εντυπωσιακό μουσείο αλλά είναι εντελώς παρατημένο (με εξαίρεση την εκκλησία που βρίσκεται εντός των εγκαταστάσεων). Θα δείτε τα παλιά δωμάτια των ασθενών, τα κρεβάτια και το φαρμακείο του ιδρύματος (που αναδύει ακόμα… μυρωδιές φαρμακείου), αλλά αποφύγετε να μπείτε μέσα στα δωμάτια γιατί το πάτωμα και οι οροφές είναι υπό κατάρρευση.
Αν και φημίζεται για τα χωριά της, η Χίος έχει πανέμορφες παραλίες για όλα τα γούστα
Για τις παραλίες τους φημίζονται το νότιο και το βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Είναι ωστόσο τόσες πολλές που δεν προλάβαμε να τις επισκεφθούμε όλες, για αυτό και θα παρουσιάσω μόνο εκείνες που επισκεφθήκαμε, κάποιες δυσπρόσιτες και άλλες οργανωμένες.
Αυλωνιά Πυργούσικη: αν αντέχετε 15 με 20 λεπτά πεζοπορία σε ένα δύσβατο μονοπάτι μέσα σε χαράδρα, πρέπει οπωσδήποτε να αφιερώσετε μία ημέρα σε αυτήν την απομονωμένη παραλία στη νότια πλευρά του νησιού με τα πεντακάθαρα, κρύα και κρυστάλλινα νερά, όπου καταλήγει πηγή. Πάρτε μαζί σας ομπρέλα, αλλιώς θα πρέπει να πάτε από νωρίς για να βρείτε σκιά σε ένα από τα δύο δέντρα της παραλίας, και σίγουρα να έχετε μαζί σας νερό και σνακ ή φρούτα.
Σαλάγωνα: βρίσκεται επίσης στη νότια ακτογραμμή της Χίου, είναι οργανωμένη αλλά χωρίς πολλή φασαρία και εύκολα προσβάσιμη με το αυτοκίνητο το οποίο παρκάρετε ακριβώς μπροστά στην παραλία. Καθαρά νερά, ωραίος βυθός και μερικές δημοτικές ψάθινες ομπρέλες στην παραλία για όσους δε θέλουν να καθίσουν στις ξαπλώστρες του beach bar. Αν έχετε όρεξη για beach hopping μπορείτε να τη συνδυάσετε και με την πανέμορφη παραλία της Αγίας Δύναμης.
Μαύρα Βόλια: αν και μη οργανωμένη (έχει μόνο μια καντίνα με τα βασικά), είναι η πιο “τουριστική” παραλία και από τα κορυφαία αξιοθέατα του νησιού, λόγω των χαρακτηριστικών ολόμαυρων βοτσάλων της. Το μοναδικό τοπίο στα Μαύρα Βόλια, στη νότια Χίο, διαμορφώθηκε από την έκρηξη του ανενεργού πλέον ηφαιστείου Ψάρωνας και αν και την επισκέπτεται πολύς κόσμος, η παραλία είναι τεράστια και μπορείτε να βρείτε εύκολα ησυχία. Δίπλα από την κύρια παραλία μπορείτε να βρείτε με πέντε λεπτά περπάτημα προς τα δυτικά και μια δεύτερη με τα ίδια μαύρα βότσαλα και με ακόμα περισσότερη ησυχία.
Τραχήλι: μη οργανωμένη παραλία στο δυτικό τμήμα του νησιού που δεν είναι τόσο εύκολα προσβάσιμη και για αυτό έχει πολλή ησυχία. Για να φτάσετε στην παραλία πρέπει να κατεβείτε έναν απότομο κατηφορικό δρόμο (5 με 10 λεπτά περπάτημα) και πρέπει να φροντίσετε να έχετε μαζί σας νερό και σνακ. Επειδή η θάλασσα εδώ σηκώνει μεγάλα κύματα αξίζει να την επισκεφθείτε μόνο σε ημέρες με λίγα μποφόρ.
Για ακόμη περισσότερη ταξιδιωτική έμπνευση πάτησε εδώ.
© 2023, Eri Panselina. All rights reserved.
Από τις σελίδες διεθνών ειδήσεων μεγάλης εφημερίδας ταξίδευα για 13 χρόνια τους αναγνώστες μου στον κόσμο, ωστόσο χάρη στο TikTok ανακάλυψα την αγάπη μου για τα ταξιδιωτικά βίντεο. Χάρη στο προφίλ μου στο TikTok γνώρισα και την ομάδα του Travel Vibe της οποίας είμαι μέλος από το 2023.
Στα άρθρα μου θα διαβάσεις τις περιπέτειές μου σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και του κόσμου, τα οποία με έχουν γοητεύσει για την ιστορία, τον πολιτισμό και το φαγητό τους.
Την πρώτη επαφή με τα μεγάλα ταξίδια την είχα το 1994, όταν πήγα με τους γονείς μου στο πρώτο road trip στην Ευρώπη. Έκτοτε με το οικογενειακό αυτοκίνητο ξεκινούσαμε από την Αθήνα και με οδικούς χάρτες ανά χείρας (χωρίς smartphone ή GPS!) ανακαλύπταμε κάθε καλοκαίρι δυο-τρεις νέες χώρες.
Στα ταξίδια μου αναζητώ την ιστορία πίσω από κάθε τι που βλέπω τριγύρω μου και επιδιώκω την επαφή με τους ντόπιους για να ακούω για την καθημερινότητά τους, τις ιδέες τους και τις ιστορίες που πάντα έχουν να μοιραστούν. Μερικοί από τους αγαπημένους μου προορισμούς είναι μέχρι στιγμής η Νότιος Κορέα, η Κούβα, η Ζανζιβάρη, τα Highlands της Σκοτίας και οι γαλλικές Άλπεις.
Εκτός από τη βαλίτσα μου, τα αγαπημένα μου αξεσουάρ είναι τα σύνεργα κεραμικής, με τα οποία έχω φτιάξει κάθε λογής σκεύη για την κουζίνα μου, και τα παπούτσια χορού μου, τα οποία φοράω για να χορεύω είτε hip hop είτε swing (μάλιστα έχω ταξιδέψει σε πολλές χώρες με αφορμή τη συμμετοχή μου σε χορευτικά φεστιβάλ!). Και σε περιόδους όπου έχει μια από τις αγαπημένες μου διοργανώσεις, την Eurovision και τους Ολυμπιακούς Αγώνες (φυσικά έχω υπάρξει εθελόντρια και στις δύο), θα με δεις να ασχολούμαι 24 ώρες το 24ωρο με αυτές.
Έχω σπουδάσει Μάρκετινγκ και Επικοινωνία στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και η full-time δουλειά μου είναι στην επικοινωνία στον κλάδο της τεχνολογίας. Εκτός από τα αγγλικά, οι ξένες γλώσσες που μιλάω μέχρι στιγμής και που προσπαθώ να εξασκώ στα ταξίδια μου είναι τα γαλλικά και τα γερμανικά και αυτή τη στιγμή μαθαίνω ισπανικά.
-
Eri Panselinahttps://travelvibe.eu/team-author/eri-panselina/
-
Eri Panselinahttps://travelvibe.eu/team-author/eri-panselina/
-
Eri Panselinahttps://travelvibe.eu/team-author/eri-panselina/
-
Eri Panselinahttps://travelvibe.eu/team-author/eri-panselina/
